Çapraz bulaşma nedir? Korunma yöntemleri nedir?

Bakteri ve virüs bulaşmış ortamdan bakteri ve virüs bulaşmamış ortama bakteri ve virüslerin transfer olmasına çapraz bulaşma denir. Dört ana kaynağa sahiptir. Bunlar; gıda insan ekipman ve çalışma alanlarıdır. Çapraz bulaşma gıda kaynaklı hastalıklar ve gıda zehirlenmesinin ana unsurudur. Antibakteriyel sabunlar, çapraz bulaşmayı engellemek için pratik çözümlerden birisidir.

Çiğ ve bozulmaya maruz kalmış gıdalar bakteri ve virüs barındırırlar. Çiğ et doğal olarak yüksek oranlarda Salmonella Campylobacter ve Listeria gibi gıda zehirlenmelerine yol açacak zehirli bakteriler barındırabilir. Çiğ et düzgün muhafaza edilmediği takdirde etin suyu veya kanı çiğ bir gıdaya ya da pişirime hazır olan bir gıdaya bulaşması takdirde çapraz bulaşma gerçekleşmiş olur. İyi temizlenmemiş yeşillikler veya sebzelerde de bu söz konusudur. Bu bakteriler insan vücudunun içinde veya kıyafetlerinde de bulunabilir. Ancak bunlar düşük oranlarda bulunduğu için hastalıklara sebebiyet vermemektedir. Fakat temas yoluyla bulaştıkları gıdalarda uygun koşullara sahip olurlarsa bu gıdalar tüketime uygun olmazlar. Zararlı bakteri ve virüsler kullanılan ekipmanlarda ki çatlak ve kırıklarda yaşayabilir ve buralarda çoğalabilirler. Özellikle ekipman olarak kullanılan kesme tahtaları en riskli olanıdır. Bunun dışında gıdalarla sürekli temas halinde olan tezgâh ve masalar çapraz bulaşmayı kolaylaştıran en önemli yerlerdir.

Peki çapraz bulaşmadan nasıl korunacağız? İşte bunun için yapmamız gerekenler şunlardır; mümkün olduğunca çiğ ve pişmiş gıdalar ayrı yerlerde muhafaza edilmeli. Buzdolabında çiğ gıdalar alt rafta pişmiş gıdalar ise üst raflarda muhafaza edilebilir. Gıdalar yerden en az 15 cm yükseklikte muhafaza edilmeli. Pişmiş veya hazır gıdalar kapalı bir şekilde iyi bir şekilde korunmalı. Kimyasal içerikli malzemeler kesinlikle gıdalardan ayrı yerde tutulmalı. Sık sık çalışma tezgâhları kesme tahtaları alet ve ekipmanlar temizlenip dezenfekte edilmeli. Plastik torba ve folyolar tekrar kullanılmamalı. Gıda ile sürekli temas eden çalışanlar ellerini iyi bir şekilde dezenfekte etmeli. Gıda direk el sürmemeli eldiven kullanımına özen göstermelidir. Üretim alanlarında ve depolarda çöpler uzun süre muhafaza edilmemeli. Üretim alanları ve depoları kemirgen ve her türlü haşeratlardan koruyacak önlemler almalı.