Gıda güvenliği hakkında genel bilgiler

Öncelikle gıda güvenliği nedir dersek buna kısaca “gıdaları tüketici sağlığına zararlı hale getirebilecek her türlü tehlike ve risklere karşı alınan önlem” diyebiliriz. Geniş kapsam da tanımını yapacak olursak; gıda kaynaklı hastalıklara sebep olacak biyolojik fiziksel ve kimyasal etmenleri önleyecek şekilde gıdaların işlenmesi hazırlanması depolanması ve tüketiciye sunulması tanımlayan bilimsel bir döngüdür. Gıda maddesi hem içerik yönünden hem pazardaki sunumu hem de tüketiciye ulaştırılma şekli bakımından kabul görmüş standartlara uygun olması bu gıdanın güvenilir gıda kapsamında yer aldığı görülür.

Gıda güvenliğinin amacı tüketici sağlığının korunması uluslararası alanda güvenilir gıda ve içecek ticaretinin geliştirilmesi ve adil ticaret düzeninin sağlanmasıdır. Gıda maddelerinin güvenilirliğini sağlamak amacıyla gıda üretimi yapan firmalar belli standartlar getirmişlerdir. İnsanlara güvenli gıdaların sunumu otoritelerin sorumluluğunda olsa da öncelikli görev gıda üretimi yapan firma ve şirketlere düşmektedir. Bu nedenle üretilen gıda mevzuata uygun olmak zorundadır. Gıda hammadde ve gıda üretimi yapan firmalar bir takım görev ve sorumluluk altındadırlar. Bunlar; Sağlık riski oluşturmayacak üretimde bulunmak. Eğer ürün herhangi bir risk taşıyorsa bunu pazara sunmamak. Etiket üzerinde her türlü bilgi ve oluşabilecek sorunlara karşı alınacak önlemler yazılmalıdır. Gıda güvenliğini sadece son aşamada değil üretim depolama dağıtım aşamalarında da sağlamak gerekir.

Gıda kaynaklı hastalıklar insanlar üzerinde özellikle yaşlı çocuk ve hamileler üzerinde ciddi tehlike oluşturmaktadır. Dünya Sağlık Organzisyano (WHO) gıda güvenliğini dünyada ekonomik verimliliği düşüren ve en yaygın sağlık problemlerine sebep olan en önemli etmen olarak görmektedir. Gıda güvenliği programlarına ve mevzuata uygun hareket edilmesi gıda güvenliğindeki tehlikeyi minimum seviyeye indirir.

Bu bağlamda HACCP (Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları) hem Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği hem de Avrupa Birliği Hijyen Direktifi çerçevesinde gıda sektörü için zorunlu kılınmış bir uygulamadır. HACCP sayesinde müşteri şikâyetlerinin azaldığı analiz sonuçlarında uygunsuzlukların azaldığı veya tamamen ortadan kalktığı gözlemlenmiştir. HACCP sistemindeki temel amaç tesislerde bulaşmayı tetikleyen zayıf noktaları tespit etmektir. Yürütülen bu sistem ve uyulan mevzuat gıda güvenliğinde önemli rol oynamaktadır.

Gıda üretiminde doğru endüstriyel temizlik malzemeleri ile gerçekleştirilecek uygulamalar ve hijyen eğitimi de gıda güvenliği ve işletme hijyeni açısından önemli bir yer tutacaktır.